Żołnierze Wyklęci” to uczestnicy polskiego zbrojnego podziemia niepodległościowego, którzy od 1944 r. walczyli przeciwko sowieckiej okupacji i narzuconej przez Moskwę władzy komunistycznej. Przez zwalczający ich reżim nazywani byli „bandytami” i „faszystami”.
To bohaterowie, którzy zwyciężywszy hitlerowską dyktaturę podjęli walkę z komunistycznym terrorem, kolejnym zniewoleniem i za tę walkę wielu z nich zginęło. To wyklęci przez komunistów żołnierze niezłomni.
Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” przypada 1 marca.
Tego dnia w 1951 r. w więzieniu na warszawskim Mokotowie, po pokazowym procesie, zostali rozstrzelani przywódcy IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” – prezes WiN ppłk Łukasz Ciepliński („Pług”, „Ludwik”) i jego najbliżsi współpracownicy: Adam Lazarowicz, Mieczysław Kawalec, Józef Rzepka, Franciszek Błażej, Józef Batory i Karol Chmiel. Ich ciała komuniści zakopali w nieznanym miejscu.
Święto, jako wyraz hołdu dla żołnierzy drugiej konspiracji, ustanowione zostało przez Sejm 3 lutego 2011 roku
Obecnie w Lubomierzu trwają Wojewódzkie Dni Pamięci Żołnierzy Niezłomnych, po raz kolejny zorganizowane przez Lubomierskie Centrum Kultury. Na początek nieco historii.
W 2018 roku, podczas prac porządkowych w Kościele Popielówku odnaleziony został sztandar o symbolice typowej dla Armii Krajowej. Jest na nim wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej oraz orzeł w koronie i hasło: Bóg. Honor. Ojczyzna. Na płycie marmurowej znajdował się polski napis – jedyny upamiętniający osadników Polaków z 1946 roku, byłych partyzantów AK, NSZ, BCH. Wtedy też okazało się, że w 1947 roku w Popielówku została założona antykomunistyczna organizacja – Żandarmeria Sił Podziemnych, której twórcami byli żołnierze majora Henryka Flamego. Wśród działaczy był Tadeusz Pietryka ps. „Sokół”, który za swoją działalność został skazany na 15 lat więzienia. Odsiedział 5 lat i 7 miesięcy. Następnie wrócił do Popielówka i mieszkał tam do śmierci, czyli do marca 2010 roku. Za swoją działalność niepodległościową został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Weterana Walk i Krzyżem Więźnia Politycznego. Otrzymał też dyplom od Ojca Świętego Jana Pawła II. Aby uczcić pamięć i złożyć hołd żołnierzom niezłomnym, Popielówek mianowany został Wioską Żołnierzy Niezłomnych.
Żołnierze wyklęci są szczególną grupą żołnierzy. Po przegranej kampanii wrześniowej 1939 roku nie pogodzili się z czwartym rozbiorem Polski i walczyli z okupantem. Kiedy zakończyła się wojna i w Polsce zapanował sowiecki terror pozostali żołnierzami podziemia. Nie wolno było otwarcie o nich mówić, a nazywani byli bandytami i przedstawiani jako ci, którzy szkodzą nowemu porządkowi społecznemu.
11 listopada 2018 roku, w setną rocznicę odzyskania niepodległości przez Polskę, po raz pierwszy w Popielówku odbyła się uroczystość, aby uczcić pamięć i złożyć hołd Żołnierzowi Niezłomnemu, panu Tadeuszowi Pietryce ps. „Sokół”. Po mszy w kościele dokonano odsłonięcia tablicy upamiętniającej Żandarmerię Sił Podziemnych w Popielówku, a następnie złożono kwiaty na grobie.
Dzień wcześniej odbył się Przegląd pieśni patriotycznych „Wieczna Wam, Wyklęci chwała”, wtedy też odbył się Bieg Niepodległości im. Tadeusza Pietryki, a w Lubomierskim Kościele wystąpiła Reprezentacyjna Orkiestra Wojsk Lądowych we Wrocławiu z koncertem „Wierni. Niezłomni. Niepokonani.”
W 2020 roku, podczas kolejnych obchodów Święta Żołnierzy Niezłomnych grób śp. Tadeusza Pietryki w ramach akcji „Ojczyzna swoim bohaterom” oznaczony został przez przedstawiciela Instytutu Pamięci Narodowej. To oznakowanie jest specjalnym insygnium grobów osób, które były czynnie zaangażowane w walkę o niepodległość od początku 20 wieku aż do czasów współczesnych.
Podczas tamtych uroczystości dokonano też odsłonięcia dwóch tablic informacyjnych, jedna usytuowana została przy kościele, a druga przy domu, gdzie powstała organizacja antykomunistyczna. W kościele odbył się koncert „Żołnierze Niezłomni. Podziemna armia wraca” w wykonaniu Leszka Czajkowskiego i Pawła Piekarczyka.
W 2020 roku w Lubomierskim Centrum Kultury powstała Izba Pamięci „Popielówek 9”, gdzie między innymi znajduje się sztandar znaleziony w Popielówku.
W tym roku Lubomierskie Centrum Kultury jest organizatorem Wojewódzkich Obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych, na które składają się aż 4 wydarzenia.
25 lutego o godzinie 17 w naszym kościele odbył się koncert patriotyczny w wykonaniu Orkiestry Koncertowej Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego z solistami. Licznie zebraną publiczność powitał dyrektor LCK, pan Bogusław Chrzan, który między innymi stwierdził, że koncert to jednocześnie ogromne wydarzenie i radość, że możemy w Lubomierzu gościć tak wspaniały zespół artystyczny.
„Przeżyjmy to wydarzenie wspólnie, wyjdźmy stąd jako ludzie kochający Polskę” – dodał.
To był piękny wzruszający, profesjonalny koncert pieśni patriotycznych. Wybrzmiały tam pieśni narodowe stworzone w różnych okresach historii Polski, a ich twórcom przyświecała idea wolności, polskości, patriotyzmu. Prowadząca koncert pani Katarzyna Soja wielokrotnie podkreślała niezwykły heroizm i patriotyzm walczących żołnierzy, ale dodała, że była to nie tylko męska rzecz, bo kobiety też uczestniczyły w tej walce, zdobywały pożywienie, były sanitariuszkami, łączniczkami. Potwierdziła to następnie melodia z filmu „Polskie drogi” – „Moja mała dziewczynko z AK” wykonana przez solistkę. Orkiestrą dyrygował ppł. Marcin Ślązak.
Kolejnym akcentem obchodów Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych jest Dzień Muzealny na temat Żołnierzy Niezłomnych i wystawa dotycząca Armii Krajowej i Żołnierzy Niezłomnych – w Lubomierskim Centrum Kultury. Serdecznie zachęcam do jej odwiedzenia. Znajduje się tam 12 portretów żołnierzy:
ppłk. Łukasz Ciepliński ps. Pług; rtm. Witold Pilecki ps. Witold; Danuta Siedzikówna ps. Inka; Stanisław Abramowski ps. Bury; mjr Hieronim Dekutowski ps. Zapora; mjr Zygmunt Szendzielarz ps. Łupaszka; Ryszard Widelski ps. Irydion; por. Henryk Borowy – Borowski ps. Trzmiel; por. Tadeusz Pelak ps. Junak; ppłk Stanisław Kasznica ps. Wąsowski; ppłk Antoni Olechnowicz ps. Krzysztof; mjr Bolesław Kontrym ps. Żmudzin.
Na tablicy informacyjnej jest między innymi takie zdanie: „ posłuchajcie opowiadań o ludziach, którzy w tych niesamowitych latach potrafili żyć pełnią życia, których czyny i rozmach wycisnęły piętno na stolicy oraz rozeszły się echem po kraju”
A. Kamiński – „Kamienie na szaniec” Opowieść o „winie” bez zbrodni i zbrodni bez kary.
28 lutego odbędzie się V Bieg Niepodległościowy im. Tadeusza Pietryki na dystansie 1963 m, a 1 marca ważne uroczystości w Lubomierzu i Popielówku.
Serdecznie zachęcam do uczestniczenia.
„My chcemy Polski suwerennej, Polski chrześcijańskiej, Polski – polskiej!
(…) Tak jak walczyliśmy w lasach Wileńszczyzny czy na gruzach kochanej stolicy – Warszawy – z Niemcami, by świętej Ojczyźnie zerwać pęta niewoli, tak dziś do ostatniego legniemy, by wyrzucić precz z naszej Ojczyzny Sowietów. Święcie będziemy stać na straży wolności i suwerenności Polski i nie wyjdziemy dotąd z lasu, dopóki choć jeden Sowiet będzie deptał Polską Ziemię”
(kpt. Władysław Łukasiuk „Młot”, dowódca 6. Wileńskiej Brygady AK)
Tekst i zdjęcia: Jadwiga Sieniuć
